در یک کارگاه حادثه دیدن ، همیشه دلیل بر مسئول بودن کارفرما نیست

سؤال:

من کارگر یک کارخانه بوده ام که هنگام کار در کارخانه دچار حادثه شده ام  و بازرس کار اداره کار مرا مقصر اعلام کرده است ،  من برای کارفرما کار می کرده ام ، عمدا ً که دچار حادثه نشده ام ، هنگام کار حادثه دیده ام ،آنوقت مقصر هم هستم؟

پاسخ:

در پاسخ به سؤال شما ،  به اطلاع شما می رسانم که صِرف کار کردن برای کارفرما در یک کارخانه ، کارگاه ساختمانی و.و دچار حادثه شدن دلیل بر مقصر بودن کارفرما نیست

بازرس  کار و یا هر کارشناس ذیصلاح دیگری  که حادثه را بررسی  می کند ، در صورتی می تواند کارفرما را مسئول حادثه  بداند که خطای کارفرما را به علت استنکاف از اجرای قوانین و مقررات مربوطه که مؤثر دربروز حادثه بوده است را در نظر کارشناسی خود اثبات نماید به عبارت دیگر رابطه سببیت ویا رابطه علیت بین حادثه رخ داده و خطای کارفرما را ثابت کند

درتوضیح بیشترو به زبان ساده تراینکه ، اگر چه شما در کارگاهی که برای کارفرمای خودتان کارمیکردید دچارحادثه شده ایداما این  دلیل نمی شود که کارفرما در بروز حادثه برای شما مقصر است مگر اینکه بازرس کار ویا هرکارشناس ذیصلاح ، در بررسی حادثه دلایلی و عللی  پیدا کند که حاکی از این باشد که کارفرمای شما مقرراتی را که قانونگذاراجرای آنها را برای او مقرر کرده به مورد اجرا نگذاشته ، همین باعث شده که شما دچار حادثه شوید و به عبارت دیگر، اگر کارفرمای شما به وظایف قانونی خود عمل می کرد شما دچار حادثه نمی شدید ویا بنا به دلایلی متقن و مستدل  بتوان رابطه ای قابل قبولی (رابطه سببیت - رابطه علیت) بین حادثه رخ داده برای شما و خطای کارفرما پیدا نمود ، البته در اینصورت هم  کارشناس باید با بررسی  و معاینه دقیق محل حادثه  و یا دستگاه مورد نظر و نیز استماع اظهارات مطلعین و شهود و طرفین و انجام دیگر تحقیقات کارشناسی لازم ، متأثر بودن بروز حادثه را از عللی که مربوط به خطای کارفرما  و نیز خطای احتمالی شما و یا دیگر اشخاص  بوده است ، مورد ارزیابی قرار دهد  

البته توجه داشته باشید که کارشناس صِرفا ً علل مؤثردر بروز حادثه و اینکه این علل ناشی از بی احتیاطی و یا بی مبالاتی کدام اشخاص بوده و نیز هر کدام از این علل به چه میزان در بروز حادثه تأثیر داشته است را مشخص می نماید و در نهایت تعیین مقصر با مقام محترم قضایی است

در خاتمه توجه شما عزیزان ،به موادقانونی زیر جلب می گردد

ماده   95 قانون کار:

مسئولیت اجرای مقررات و ضوابط فنی وبهداشت کار برعهده کارفرما یا مسئولین واحدهای موضوع ذکر شده در ماده 85 این قانون خواهد بود . هرگاه بر اثر عدم رعایت مقررات مذکور از سوی کارفرما یا مسئولین واحد ، حادثه ای رخ دهد ، شخص کارفرما یا مسئول مذکور از نظر کیفری و حقوقی و نیز مجازاتهای مندرج در این قانون مسئول است .

**********

 ماده 171قانون کار:

متخلفان از تکالیف مقرر در این قانون ، حسب مورد مطابق مواد آتی با توجه به شرایط و امکانات خاطی و مراتب جرم به مجازات حبس یا جریمه نقدی و یا هر دو محکوم خواهند شد . درصورتیکه تخلف از انجام تکالیف قانونی سبب وقوع حادثه ای گردد که منجر به عوارضی مانند نقض عضو و یا فوت کارگر شود، دادگاه مکلف است علاوه بر مجازاتهای مندرج دراین فصل ، نسبت به این موارد طبق قانون تعیین تکلیف نماید

**********

 ماده 1 قانون مسئولیت مدنی

هر کس بدون مجوز قانونی عمداً یا در نتیجه بی‌احتیاطی به جان یا سلامتی یا مال یا آزادی یا حیثیت یا شهرت تجارتی یا به هر حق دیگر‌که به موجب قانون برای افراد ایجاد گردیده لطمه‌ای وارد نماید که موجب ضرر مادی یا معنوی دیگری شود مسئول جبران خسارت ناشی از عمل خود‌می‌باشد.

**********

ماده 145 قانون مجازات اسلامی:

تحقق جرائم غیر عمدی، منوط به احراز تقصیر مرتکب است. در جنایات غیرعمدی اعم از شبه‌عمدی وخطای محض مقررات کتاب قصاص و دیات اعمال می‌شود.

تبصره- تقصیر اعم از بی احتیاطی و بی مبالاتی است. مسامحه، غفلت، عدم مهارت و عدم رعایت نظامات دولتی و مانند آنها، حسب مورد، از مصادیق بی احتیاطی یا بی مبالاتی محسوب می‌شود.

کارشناس غلامرضا بخارایی